WEST-FRIESLAND - Westfriesland is op weg naar een Regionale Energiestrategie (RES), waarin het opwekken van wind- en zonne-energie centraal staat. Eerder dit jaar stelden de colleges van de zeven gemeentes een eerste concept van deze RES vast. Nu geldt dat ook voor de reacties daarop. Het levert een steeds duidelijker beeld op van kansen en (on)mogelijkheden.

Nederland staat voor de opgave om in 2030 35 TWh aan duurzame elektriciteit op te wekken om de CO2-uitstoot ten opzichte van 1990 te halveren. Westfriesland maakt in dit verband deel uit van energieregio Noord-Holland Noord. Op dit niveau zijn meer dan tweehonderd reacties ontvangen op de concept-RES van inwoners, bedrijven, energiecoöperaties en natuurorganisaties. Daarnaast zijn alternatieve plannen ingediend en hebben de gemeenteraden, Provinciale Staten en het algemeen bestuur van het waterschap hun wensen en bedenkingen uitgesproken. “Deze betrokkenheid laat zien hoe de duurzame energietransitie leeft in de samenleving”, aldus Jeroen Broeders, wethouder duurzaamheid van gemeente Drechterland.

Wijzigingen
De colleges in Noord-Holland Noord hebben dit geluid overgenomen in de reactienota ‘Op weg naar RES 1.0’. Het is een belangrijke tussenstap om met de regio te komen tot een gedragen energiestrategie. Ook in Westfriesland heeft het gezorgd voor wijzigingen in de concept-RES. Zo plaatst gemeente Medemblik geen nieuwe windturbines op haar grondgebied (op land noch op water). De voorgestelde zoeklocatie voor het opwekken van wind- en zonne-energie in het Hoornse Markermeer is geschrapt. Hetzelfde geldt voor het zoekgebied wind en zon in het IJsselmeer/Markermeer op het grondgebied van Enkhuizen. Jeroen Broeders: “Kansrijk vinden wij zonnepanelen op grote daken, op en om bedrijventerreinen en langs infrastructuur. Dat zien wij eigenlijk veel liever dan het gebruik van agrarische gronden.”

Zon in het IJsselmeer
Concreet vertalen deze aanpassingen zich in een afname van het bod van Westfriesland van 0,51 TWh. Hetzelfde beeld is te zien in de andere deelregio’s van Noord-Holland Noord (Alkmaar en Kop van Noord-Holland). Toch bepaalt dit nog niet de definitieve ambitie voor de RES. Nieuwe mogelijkheden en ideeën worden nader onderzocht. Insteek daarbij is dat energie-ontwikkelingen in het IJsselmeer een duidelijke meerwaarde creëren en aansluiten bij andere relevante IJsselmeeropgaven. Bijvoorbeeld het plan om zonne-opwek in het IJsselmeer te combineren met het vergroten van natuurwaarden in de Wieringerhoek. De provincie en de gemeenten Medemblik en Hollands Kroon reageerden al positief op dit initiatief van het bewonerscollectief met Kor Buitendijk. Zo wordt de energiestrategie stap voor stap realistischer en beter uitvoerbaar.

Verdieping in thematafels
De reacties leidden ook tot vraagstukken die betrokken partijen de komende maanden gaan uitwerken. De uitkomsten hiervan zijn van invloed op het RES-traject. Het gaat om onderwerpen als ontwikkelprincipes voor wind- en zonne-energie (de wijze waarop zonneweides en windturbines ingepast kunnen worden in het landschap), kansen voor agrariërs, ruimtelijke samenhang en lokaal eigendom. Energieregio Noord-Holland Noord licht deze ‘thematafels’ toe op haar website (www.energieregionhn.nl).

Masterplan
Westfriesland stelt daarnaast een ‘masterplan’ op met onder meer regionale beleidskaders voor duurzame energieopwekking op land. Het doel van deze kaders is om de samenhang tussen zon- en windprojecten in de regio te bevorderen en versnippering te voorkomen. Hierna kunnen gemeenten de zoekgebieden concretiseren, natuurlijk weer in overleg met de samenleving. Ook nadat de gemeenteraden de RES 1.0 hebben vastgesteld – voor 1 juli 2021 - zal dit proces doorgaan.

De RES is een van de instrumenten om te komen tot een energieneutraal Westfriesland in 2040. Dat betekent dat we in 2040 evenveel (duurzame) energie en warmte opwekken als verbruiken. Daarbij kijken we ook naar energiebesparing, duurzame mobiliteit en alternatieve warmtebronnen. Kortom, Westfriesland is niet zozeer op weg naar een regionale energiestrategie, maar naar een schone en leefbare toekomst.